Zwalczanie chwastów w uprawie cebuli

W ostatnich latach uprawa warzyw staje się coraz trudniejsza z powodu ograniczeń w ochronie roślin. Wiele środków, w tym herbicydów stosowanych w cebuli, jest wycofywanych. To sprawia, że i tak nierówna walka z zachwaszczeniem 
staje się jeszcze trudniejsza do wygrania.

Karolina Jazic

Cebula, ze względu na wczesny termin siewu i stosunkowo długi okres wschodów, a także bardzo powolny rozwój początkowy, jest silnie narażona na konkurencję ze strony chwastów. Te potrafią szybko zdominować pole, dlatego od samego początku należy z nimi walczyć. Niestety, maleńkie i delikatne siewki cebuli są narażone także na fitotoksyczne działanie herbicydów. Dlatego istotne jest umiejętne dobieranie preparatów i ich dawek. Jak to zrobić, kiedy jest coraz mniej dostępnych substancji?

Mniejszy wybór substancji do zwalczania chwastów

Sezon 2020 był ostatnim, w którym można było stosować substancję chloroprofam (Criptic 400 EC), natomiast jedynie do września 2021 roku jest możliwe aplikowanie bromoksynilu (Emblem 20 WP). Pierwszy preparat był wykorzystywany do wczesnopowschodowych zabiegów (od fazy BBCH 10 do 14). Taki zabieg skutecznie hamował rozwój siewek chwastów, zachowując jednocześnie bezpieczeństwo dla rośliny uprawnej. Drugi preparat wykazuje działanie kontaktowe, więc wykorzystywano go w późniejszych opryskach do walki z trudnymi do zwalczenia chwastami, takimi jak rdest. Wycofanie wspomnianych herbicydów zawęża paletę dopuszczonych do stosowania preparatów. Na szczęście istnieją jeszcze produkty i rozwiązania, które pomogą pozbyć się zbędnej roślinności na polach.

Niszcz chwasty od początku siewu cebuli

Warunki pogodowe w ostatnich latach są coraz mniej przewidywalne. Wiosennym siewom cebuli często towarzyszy susza, co osłabia działanie herbicydów doglebowych. Gwałtowny opad deszczu może natomiast przemieścić substancję czynną w głąb gleby, do strefy korzeniowej rośliny uprawnej, powodując jej wypady. Dlatego istotne jest zastosowanie bezpiecznej substancji, a jednocześnie mającej wydłużone działanie. Taką substancją jest pendimetalina (Pendigan Strong 400 SC), którą najczęściej wykorzystuje się do zabiegów posiewnych. Zarejestrowana dawka produktu Pendigan Strong 400 SC to 3–4 l/ha, jednak w przypadku, gdy w późniejszych zabiegach planowane jest także użycie pendimetaliny, należy pomyśleć o jej podzieleniu. Substancję charakteryzuje stosunkowo długi okres półrozkładu (DT50 = 90 dni), dzięki czemu długotrwale zabezpiecza plantacje. Pobierana jest głównie przez korzenie kiełkujących chwastów, mniej przez liścienie i pierwsze liście właściwe. Kolejny zabieg wykonywany jest zazwyczaj substancją nieselektywną (glifosat), krótko (do 2–3 dni) przed wschodami rośliny uprawnej. Ma on na celu zniszczenie chwastów, które zdążyły wzejść. Późniejsze zabiegi przeprowadza się od fazy 1. liścia właściwego cebuli i są one oparte głównie na substancjach kontaktowych.

Skuteczne i bezpieczne zwalczanie chwastów w uprawie cebuli

Zwalczanie chwastów w uprawie cebuli z siewu zawsze wiąże się ze sporym ryzykiem. Dobierając dawki preparatów, balansuje się pomiędzy bezpieczeństwem dla rośliny uprawnej a uzyskaniem skuteczności. Szczypior jest bardzo wrażliwy na fitotoksyczne działanie herbicydów, zwłaszcza we wczesnych fazach rozwojowych, a więc w kluczowym momencie dla niszczenia wschodzących siewek chwastów. Uszkodzone liście cebuli otwierają drogę do infekcji ze strony patogenów. 
W zależności od rodzaju zachwaszczenia oraz faz rozwojowych i warunków atmosferycznych należy sięgnąć po odpowiednie rozwiązanie. Łączne stosowanie 2–3 produktów pomoże zwiększyć spektrum zwalczanych chwastów oraz ograniczy problem odporności. W przypadku sporządzania mieszanin należy jednak obniżyć dawki poszczególnych komponentów i w razie konieczności powtórzyć oprysk po mniej więcej 10 dniach. Stosując substancje o działaniu kontaktowym, należy zachować zasadę minimum dwóch dni bez deszczu. To pozwoli na wykształcenie się odpowiedniej warstwy woskowej, zmniejszając ryzyko powstania uszkodzeń na szczypiorze. Dobrym sposobem na jego zabezpieczenie jest zastosowanie adiuwanta Prolonger (0,6 l/ha) do 36 godzin przed opryskiem herbicydowym. Tworzy on na roślinie powłokę wiążącą się z woskiem rośliny i utrzymuje się na niej przez 7–10 dni. 
Trzeba pamiętać, żeby do samego zabiegu odchwaszczania nie dodawać żadnych adiuwantów, nawozów ani graminicydów.

Strategia ochrony 
herbicydowej

W sezonie 2020 plantatorzy cebuli mieli możliwość obejrzenia rozwiązań herbicydowych na spotkaniu polowym organizowanym przez Agrosimex wraz z firmami Bejo i Yara. Zaprezentowane kombinacje w głównej mierze oparte były na posiewnym zastosowaniu Pendiganu Strong 400 SC, a następnie powschodowej aplikacji mieszaniny Lentagranu 45 WP (pirydat) z Bandurem 600 SC (aklonifen), z dodatkiem pendimetaliny. Oprysk powtarzano od dwóch do czterech razy (w zależności od zastosowanych dawek), w odstępach od 7 do 18 dni. Takie rozwiązanie świetnie radzi sobie chociażby z komosą białą czy szarłatem szorstkim, które masowo występują na plantacjach warzyw. Strategię odchwaszczania zakończono zabiegami doglebowymi środkiem Boxer 800 EC lub Wing P 462,5 EC, co miało na celu zahamowanie wtórnego wschodzenia chwastów na plantacji.

Zwalczanie chwastów jednoliściennych

Do zwalczania chwastów jednoliściennych (szczególnie groźne gatunki to chwastnica jednostronna i perz właściwy) służą graminicydy, takie jak Labrador Extra 50 EC, zawierający chizalofop-P-etylowy, oraz Select Super 120 EC, czyli kletodym. Stosuje się je powschodowo, na suche rośliny, pamiętając, że Select Super 120 EC preferuje wyższe temperatury (minimum to 5–8ºC, ale optimum 15–25ºC). W przypadku problemu z perzem właściwym należy użyć wyższej dawki, zgodnie z etykietą.

Zalety środka Lentagran 45 WP:

• 
zawiera pirydat – substancję czynną działającą kontaktowo,
• 
stanowi skuteczne rozwiązanie na chwasty 
w fazie 2–4 liści,
• chwasty wrażliwe: maruna bezwonna, tasznik 
pospolity, komosa biała, szarłat szorstki, żółtlica drobnokwiatowa,
• ma rejestrację także w porze siewu oraz w warzywach kapustnych.