Nawadnianie warzyw na dużych powierzchniach – taśma kroplująca
W koncepcjach nawadniania na całym świecie można zaobserwować duże zmiany. I choć nawadnianie upraw warzywniczych, szczególnie na dużych powierzchniach, niesie wiele wyzwań – począwszy od znalezienia i przystosowania odpowiedniego źródła wody po wybór i zaplanowanie efektywnego systemu nawadniania połączonego z fertygacją – to coraz łatwiej im sprostać.
Katarzyna Byliniak
Najlepsze rozwiązania i sprawdzone produkty, będące rezultatem wieloletnich badań – to dziś oferują wiodący producenci systemów nawadniających. Szczególną uwagę warto zwrócić na oferty pochodzące z krajów, w których rolnicy od lat zmagają się z niedostatkiem opadów i nieurodzajnymi glebami. W tak trudnych warunkach, niekiedy niemal pustynnych, funkcjonują ogromne farmy, produkujące kukurydzę, ziemniaki czy cebulę najwyższej jakości. Warto też podkreślić, że główna uwaga wielu firm jest kierowana nie tylko na oszczędność wody i energii, ale także na recykling zużytych linii i taśm kroplujących.
Nawadnianie kropelkowe
Bez wątpienia ma ono wiele zalet, jak choćby redukcja kosztów i możliwość nawadniania podczas zbiorów. ,,Od ponad dekady stosuję nawadnianie kropelkowe” – mówi Don Hartman, który uprawia paprykę chili, cebulę i zboża w pobliżu Deming, w stanie Nowy Meksyk. Ten rodzaj nawadniania wykorzystuje nawet w uprawach zbóż, instalując taśmę średnicy około 6 cali (15,24 cm) pod powierzchnią gleby. Hartman zauważa, że nawadnianie kropelkowe bardzo przyspiesza terminy rozpoczęcia zbiorów. „Nasze papryczki chili i cebule są sprzedawane na wagę świeżą, a my jesteśmy w stanie nawadniać uprawy podczas zbiorów, co pozwala zachować maksymalną wagę i świeżość plonów. Przed wprowadzeniem nawadniania kropelkowego, kiedy podlewaliśmy bruzdy (zraszaczami z góry), musieliśmy nawadniać, a następnie czekać 3–4 dni, aż ziemia wyschnie, zanim będziemy mogli wejść ze sprzętem do zbioru, stale próbując żonglować terminami zbiorów i harmonogramem nawadniania” – podkreśla Hartman.
Najbardziej efektywny sposób nawadniania
Zastosowanie linii kroplującej jest najbardziej efektywnym sposobem nawadniania większości upraw warzywnych. Dystrybucja wody i nawozów bezpośrednio do sfery korzeniowej rośliny w znaczący sposób przyczynia się do wzrostu jej wydajności i jakości plonu, a także zapobiega marnowaniu wody na przestrzenie pomiędzy rzędami.
W przypadku upraw jednorocznych zamiast linii kroplującej o grubych ściankach polecana jest cienkościenna taśma kroplująca. W tej grupie produktowej szczególnie warta uwagi jest propozycja włoskiego producenta urządzeń nawadniających Plastic-Puglia. Aquatape od lat jest bestsellerem wśród taśm kroplujących cienkościennych. Aquatape to taśma kroplująca z ciągłym labiryntem i podwójną powierzchnią filtracji. Podwójny filtr ciągły gwarantuje doskonałą odporność na zatykanie się. Taśma jest wykonana z czarnego polietylenu z niebieskim paskiem, wskazującym ułożenie do góry. Jest przeznaczona do instalacji naziemnej lub płytko podziemnej. Niskie koszty instalacji i konserwacji, równomierność emisji i doskonałe dawkowanie nawozów na długich liniach nawadniających to atuty tej taśmy. Ponadto wyróżnia się ona wysoką odpornością na zatykanie, promieniowanie UV, działanie chemikaliów i kwasów stosowanych w rolnictwie. Taśma dostępna jest w dwóch wariantach szerokości – 16 i 22 mm. Cechuje się także różnymi grubościami ścianek, zazwyczaj od 0,1 do 0,3 mm. Emitery mogą być w niej rozmieszczone co 10, 15, 20, 30 i 40 cm, a wydatki mogą wynosić od 0,6 do 2,0 l/h. Taśma o szerokości 22 mm jest świetnym rozwiązaniem do upraw wielohektarowych, gdzie woda jest przesyłana na duże odległości. Umożliwia to nawadnianie długich rzędów, nawet do 500 metrów. W przypadku niektórych upraw, np. ziemniaków, taśmę Aquatape można za pomocą specjalnych maszyn ułożyć podczas sadzenia.
Dobór parametrów
Działanie systemu nawadniania kropelkowego oparte jest na punktowym nawilżaniu gleby w pobliżu systemu korzeniowego. Przy dobieraniu parametrów produktu ważnym wyznacznikiem jest przenikalność gruntu. Im jest ona większa (piaski), tym rozstaw emiterów w taśmie powinien być mniejszy. Pozwoli to w krótkim czasie uzyskać dokładne i kompletne zwilżenie gleby. W takiej sytuacji cykl nawadniania powinien być krótki, aby uniknąć wypłukiwania cennych składników z systemu korzeniowego rośliny.
Jak wiadomo, nawadnianie kropelkowe to metoda niezwykle ekonomiczna, ponieważ do nawilżania wykorzystywana jest niewielka ilość wody. Koszt systemów w rezultacie nie jest duży. Sama instalacja też nie powinna stwarzać trudności. Tak samo jak konserwacja sprzętu. Minusem może być jedynie to, że woda doprowadzana przez taśmy powinna być poddawana odżelazianiu i oczyszczaniu z zanieczyszczeń. Jednak niewątpliwą zaletą tego systemu jest fakt, że znacznie wpływa on na urodzaj plonów i ich jakość.