Jak zwiększyć odporność warzyw na patogeny chorobotwórcze
Zmiany klimatu, uodpornienie agrofagów na substancje aktywne, wysokie oczekiwania klientów
co do jakości – to tylko część wyzwań, z którymi muszą się mierzyć producenci warzyw. Ponadto konwencjonalne programy ochrony roślin kurczą się, ponieważ wycofywanych z użycia jest wiele substancji aktywnych. To znacznie ogranicza możliwości uzyskania plonów handlowych na najwyższym poziomie.
Jak zwiększyć odporność warzyw na patogeny chorobotwórcze i uszczelnić ochronę fungicydową?
Iwona Polewska-Jankowiak
Planując ochronę i nawożenie, trzeba zwrócić uwagę na coraz szerszą ofertę produktów nawozowych opartych na naturalnych substancjach pochodzenia organicznego, które silnie wspierają odporność roślin na czynniki biotyczne i abiotyczne. W preparatach tego rodzaju wykorzystuje się zazwyczaj nowoczesne technologie, a ich działanie często jest ukierunkowane na stymulację produkcji fitoaleksyn.
Czym są fitoaleksyny
Są to organiczne związki chemiczne należące do izoflawonoidów, seskwiterpenów, poliacetylenów i innych grup związków wytwarzanych przez rośliny w odpowiedzi na atak patogenów. Zdrowe organy roślinne zawierają bardzo małe ilości fitoaleksyn. Ich stężenie wzrasta w wyniku działania czynników stresowych biotycznych i abiotycznych, takich jak kontakt z patogenem lub jego produktami, uszkodzenia w wyniku żeru szkodników, zranienie, przechłodzenie. Stanowią więc formę ochrony roślin w warunkach stresu. Biosynteza tych związków zachodzi i w roślinach podatnych, i niepodatnych na dany stresor, jednak u gatunków odpornych ich wytwarzanie jest szybsze, bardziej intensywne i efektywne.
Istnieje ponad 200 związków chemicznych zaliczanych do fitoaleksyn, a mechanizmy ich działania w zwalczaniu agrofagów są zróżnicowane.
Ich wpływ na organizmy patogeniczne to m.in.:
- inhibicja (zmniejszanie szybkości lub zatrzymywanie) kiełkowania zarodników grzybów patogenicznych,
- inhibicja wzrastania strzępek,
- inhibicja wytwarzania i aktywności enzymów,
- działanie bakteriostatyczne i bakteriobójcze.
Omex Zynergy, czyli stymulator produkcji fitoaleksyn
Omex Zynergy to płynny nawóz mikroelementowy [zawiera miedź (Cu), cynk (Zn) i siarkę (S)] przeznaczony do nawożenia dolistnego, który pełni w uprawach podwójną funkcję:
- działa jako źródło składników pokarmowych przy redukcji niedoborów miedzi, cynku i siarki,
- zwiększa odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne i siedliskowe, stymulując produkcję fitoaleksyn, naturalnych ciał odpornościowych, i aktywizując tym samym mechanizmy obronne roślin.
Jako że jednym z głównych zadań produktu Omex Zynergy jest wzmacnianie mechanizmów obronnych roślin, to stanowi on doskonałe uzupełnienie lub uszczelnienie programów ochrony, co umożliwia uzyskanie wysokich i zdrowych plonów. Można go stosować łącznie z większością środków ochrony roślin. Atutem jest bardzo niska zalecana dawka (tylko 0,5–1 l/ha), która zapewnia wysoką skuteczność i efektywność zabiegu.
Działanie Omex Zynergy w praktyce
Miedź i cynk są składnikami odżywczymi ważnymi dla zdrowia upraw. Dlatego w ciągu ostatnich kilku lat Omex Zynergy wdrażano do stosowania w ramach wielu autorskich programów ochrony i nawożenia. Z obserwacji prowadzonych przez zespół doradczy Agrosimexu wynika, że produkt na zasadzie synergii bardzo dobrze uzupełnia grzybobójcze i bakteriobójcze działanie środków ochrony roślin. W programach IPM stanowi wsparcie w zapobieganiu chorobom grzybowym i infekcjom bakteryjnym. Szczególnie wskazane jest jego użycie w sytuacji, kiedy nie ma możliwości wykonania zabiegu konwencjonalnym fungicydem, np. w okresie między zbiorami, gdy mogą pojawić się problemy z pozostałościami środków ochrony roślin, lub wtedy, kiedy wzrasta odporność na substancje aktywne i powstają luki w konwencjonalnych programach.
Zintegrowane odżywianie roślin jest niezbędnym elementem zrównoważonego rolnictwa. Co ważne, jest też bardziej opłacalne, ponieważ w myśl zasady „lepiej zapobiegać, niż leczyć” zwiększa odporność upraw na choroby. Straty w plonie spowodowane stresami biotycznymi i abiotycznymi często są nieodwracalne, a zabiegi fungicydowe jedynie ograniczają ich pogłębianie się. Omex Zynergy może zredukować skutki choroby do akceptowalnego poziomu lub przynajmniej do takiego, przy którym dalsza ochrona (leczenie) za pomocą innych praktyk konwencjonalnych będzie skuteczniejsza i tańsza.
Viflo miedź-bor – nawóz produkowany nanotechnologii
Nowatorskim nawozem jest także Viflo miedź-bor. Jest on produkowany w nanotechnologii, a zawarte w nim składniki pokarmowe są skompleksowane kwasem glukonowym, co zapewnia ich bardzo szybkie pobieranie przez rośliny (przez liście), a szybsze wchłanianie = krótszy okres od oprysku do ewentualnych opadów, co przy zmiennej aurze ma duże znaczenie.
Dzięki temu nawóz wykazuje wysoką skuteczność w:
- likwidacji niedoborów pierwiastków,
- ograniczaniu rozwoju chorób grzybowych i bakteryjnych (wspiera zabiegi fungicydowe).
Viflo miedź-bor od kilku lat jest stosowany z dużą skutecznością do nawożenia dolistnego zarówno solo, jak i w mieszaninach zbiornikowych. Stanowi doskonałe rozwiązanie w razie potrzeby szybkiego uzupełnienia niedoborów określonych składników pokarmowych, zwłaszcza gdy ich pobieranie z gleby zostało zakłócone na skutek stresów u roślin. Viflo miedź-bor zawiera: miedź (Cu – 4,4% m/m), bor (B – 1,9% m/m), mangan (Mn – 0,52% m/m), cynk (Zn – 1,25% m/m), tlenek potasu (K2O – 2,6% m/m). Czynnik kompleksujący stanowi mniej więcej 30% wagowych nawozu. Zalecane dawki wynoszą od 1,5 do 3 l/ha.