Czy grozi nam spadek żyzności gleb? Od wielu lat w Polsce obserwuje się obniżenie ich jakości. Niestety uprawy sadownicze mają negatywny wpływ na żyzność, co przekłada się na coraz niższe plonowanie. Na szczęście prowadząc przemyślane nawożenie można skutecznie poprawić urodzajność gleby. W tym artykule omawiam 3 czynniki kształtujące żyzność gleby i sposoby ich regulowania.

Żyzna gleba = efektywne plonowanie

Na wysokość uzyskiwanego przez nas plonu ma wpływ nie tylko dostępność wody i składników mineralnych, ale przede wszystkim jakość gleby. Jej odczyn, struktura oraz zawartość próchnicy są podstawą efektywnego wykorzystania dostępnych w glebie składników. Tą właściwość dobrze ilustruje poniższy schemat. Aby maksymalizować uzyskany plon, powinniśmy w pierwszej kolejności zadbać o poprawę kondycji gleby.

Trzy czynniki wpływające na jakość gleby

Można wyróżnić 3 właściwości gleby, które determinują skuteczność nawożenia nawozami mineralnymi. Są to: pH, zawartość próchnicy oraz struktura gleby. Niestety w wielu sadach gleby są kwaśne, o niskiej zawartości próchnicy, w następstwie czego tracą one prawidłową strukturę, mają zachwiane stosunki wodno-powietrzne. To wszystko prowadzi do blokowania dostępności wielu składników pokarmowych i spadku efektywności nawożenia mineralnego.

Odczyn gleby

Odczyn gleby ma niezmiernie istotny wpływ na dostępność składników pokarmowych, rozwój systemu korzeniowego i wzrost roślin. Na glebach kwaśnych wzrasta bardzo gwałtownie stężenie łatwo dostępnego dla roślin manganu i glinu, które w dużych ilościach są toksyczne dla roślin i obniżają jakość plonu. Wapnowanie gleb jest bardzo ważnym zabiegiem agrotechnicznym, poprawia właściwości fizykochemiczne gleby, dostępność składników pokarmowych oraz strukturę gleb. Wymagania roślin Uprawy sadownicze mają różne wymagania co do odczynu gleby, np. czereśnie, wiśnie, morele, śliwy, brzoskwinie, winorośl, orzech włoski i leszczyna rosną najlepiej o glebach o pH 6,7-7,2. Dla jabłoni, gruszy, porzeczki najlepszy jest odczyn pH 6,2-6,7. Malina i truskawka najlepiej plonują na glebach o pH 5,5-6,2. Wapnowanie Na glebach lekkich, kwaśnych i ubogich w magnez należy stosować nawozy wapniowo-magnezowe typu dolomit np. WAPMAG. Na glebach kwaśnych o odpowiedniej zawartości magnezu najlepiej stosować Physiomax lub Wapniak kornicki. Na glebach średnich i ciężkich, kwaśnych i ubogich w magnez najlepszym nawozem będzie Oxyfertil 75/25. Na glebach o uregulowanym odczynie gleby, ale ubogich w magnez i bor najlepsze efekty przyniesie zastosowanie nawozu GRANOLIGO MB 20 w dawce 50-120 kg/ha. W sadach, w których jesienią nie wykonano wapnowania powinien to być pierwszy zabieg nawozowy. W normalnych warunkach wapnowanie wykonujemy przynajmniej 3-4 tygodnie przed nawozami fosforowo-potasowymi. W drugiej części tego artykułu omawiam kolejne 2 czynniki: zawartość próchnicy i strukturę gleby.