Wczesna wegetacja – konieczność wcześniejszych zabiegów
Każdy sezon jest inny. A w polskim klimacie bardzo rzadko występuje taki, w którym wszystkie czynniki sprzyjają uprawie gruszy. Podsumowując sezon 2024, śmiało można zaliczyć go do tych trudnych. Z powodu braku zimy wegetacja rozpoczęła się bardzo wcześnie. W związku z tym konieczna była ochrona przed miodówką gruszową już w lutym. Na pierwsze zabiegi zazwyczaj wybierano glinkę kaolinową w celu zabielania drzew. O ile efekt zabielający był dobry (przy dawce 25–50 kg/1000 l), o tyle każdy większy opad powodował zmycie i konieczność wykonania kolejnego zabiegu. W takich okolicznościach skuteczną opcją stał się środek BNA Pro, zawierający upłynnione wapno. W sezonie 2024 wielu sadowników sięgnęło po to rozwiązanie, które dzięki odporności na zmycie okazało się strzałem w dziesiątkę. Wapno utrzymywało się na drzewach nawet do lata. Po aplikacji BNA Pro efekt zabielający utrzymuje się bardzo długo, dzięki czemu nie było konieczności powtarzania zabiegu kilkukrotnie, jak w przypadku glinki kaolinowej. Na kolejnych etapach programu ochrony przed kwitnieniem należało wykonać 2 lub 3 zabiegi olejowe i tuż przed kwitnieniem, przy okazji zwalczania mszyc, zastosować Teppeki 50 WG lub Alakazam 500 WG. Taka strategia zapewniła sadom gruszowym wolność od miodówki do końca kwitnienia.
Przymrozki wiosną – ratowanie plonu gruszy
W większości regionów sadowniczych w Polsce wiosną 2024 przeszły 2 lub 3 fale przymrozków. Niezbędne były zatem zabiegi giberelinowe w celu ratowania plonu. W sadach o umiarkowanych uszkodzeniach wystarczyło zastosować 2 zabiegi giberelinami GA4+7, np. Gibb plus 11 SL, Novagib 010 SL lub Perlan. Tam, gdzie bardziej przemarzły kwiaty, dodatkowo polecana była giberelina GA3 w postaci preparatu Falgro tablet. Mimo że grusze dość łatwo zawiązują owoce partenokarpiczne, to w większości sadów można było zaobserwować negatywny wpływ przymrozków w postaci:
po pierwsze – bardzo intensywnego opadu zawiązków tuż po kwitnieniu,
po drugie – mocno ordzawionych i pozbawionych nasion owoców (w przypadku ocalałej części plonu), co nie dawało możliwości ich prawidłowego rozwoju i wzrostu.
Ochrona gruszy przed chorobami bakteryjnymi
Zawiązki porażone przez Pseudomonas
W okresie kwitnienia – z uwagi na zimną i przekropną pogodę – konieczna była intensywna ochrona zapobiegawcza przed bakterią Pseudomonas, powodującą raka bakteryjnego. O tym, jak inwazyjna jest choroba i jakie przynosi straty, sadownicy przekonali się już w poprzednich sezonach. Dlatego dużo większą wagę przywiązują do regularnej ochrony w fazie kwitnienia. I tym razem sprawdził się szczelny program ochrony zapobiegawczej, oparty na 5–7 zabiegach takimi środkami, jak: Luna Care, Phytosarcan, Soriale, oraz produktami nawozowymi, które bardzo skutecznie wspierają ochronę, czyli Viflo miedź-bor (miedź aktywna), ASX Miedź systemiczna i Silver Mix (srebro koloidalne). W ostatnim czasie dużego znaczenia nabrało wykorzystanie właśnie tego typu preparatów, które wykazują wysoką skuteczność w zapobieganiu patogenom.
Pseudomonas nie była jedyną bakterią zagrażającą gruszom. Także Erwinia amylovora, powodująca zarazę ogniową, stanowiła problem w wybranych sadach po kwitnieniu. Na przełomie maja i czerwca lokalnie występujące burze sprzyjały infekcjom tej bakterii, zwłaszcza w sadach, w których miało miejsce gradobicie, o czym sadownicy byli regularnie informowani w komunikatach sadowniczych systemu Info-Karta. Dlatego nie należy zapominać o wczesnowiosennych oraz jesiennych zabiegach klasycznymi preparatami miedziowymi. Z uwagi na dużą presję chorób bakteryjnych w gruszach szczególnie polecany jest tlenek miedzi w postaci preparatu Nordox 75 WG.
Kontrola miodówki latem – kluczowe działania
Jak sadownicy poradzili sobie z miodówką gruszową latem, w okresie wysokich temperatur i presji tego szkodnika? Producenci, którzy prowadzili szczelny program zapobiegawczy w czerwcu, mieli sytuację opanowaną. Jednak wystarczyło kilka dni zbyt długiej przerwy pomiędzy zabiegami i w tych sadach szkodnik wymykał się spod kontroli, wyrządzając szkody. Wtedy już bardzo trudno było nadrobić te kilka dni w ochronie. Pierwsze 2–3 tygodnie po kwitnieniu są kluczowe dla kontroli letnich pokoleń miodówki. Sprawdzone standardy to zabiegi rozpoczęte tuż po kwitnieniu i realizowane w następującej kolejności: Movento 100 SC, Delegate 250 WG, Limocide, Next Pro, ASX Siarczan magnezu.
Ciepły i suchy wrzesień to sprzyjające warunki do dalszego rozwoju miodówki, dlatego trzeba pamiętać o ochronie po zbiorach i wykonać 1–2 zabiegi preparatem silikonowym Next Pro.
Uprawa gruszy w warunkach suszy – nawadnianie i ochrona
Miniony sezon zapisał się również w pamięci sadowników latem z długimi okresami bez opadów i wysokimi temperaturami. Ta sytuacja wymagała odpowiednich działań, przede wszystkich związanych z nawadnianiem i nawożeniem, ale nie tylko. Grusze mają duże wymagania wodne, więc obowiązkowe jest nawadnianie w każdym sadzie, ale w 2024 roku standardowa metoda kropelkowa nie wystarczała.
Zastosowanie wydajnego nawadniania pod- lub nadkoronowego jest niezbędne do efektywnego dostarczania wody i nawożenia. W sadach, w których właśnie takie systemy były stosowane – czyli zraszacze nadkoronowe, mikrozraszacze podkoronowe lub wydajne nawadnianie kropelkowe – kondycja liści, wzrost roślin i owoców były na optymalnym poziomie. Dzięki takim technikom nawadniania możliwe było także regularne nawożenie posypowe lub w postaci fertygacji. Na plantacjach, na których nie było tak wydajnych systemów nawadniania, podczas długich okresów suszy latem brakowało możliwości nawożenia, więc kondycja roślin była słaba, a średnica owoców niedostateczna. Do tego należy dodać problem z duszeniem się liści podczas wysokich temperatur. Na przełomie lipca i sierpnia w wielu sadach liście wewnątrz koron drzew z dnia na dzień zrobiły się brązowe. To efekt wysokich temperatur, niskiej wilgotności i słabej cyrkulacji powietrza wewnątrz korony. To niekorzystne zjawisko mogą zniwelować tylko metody agrotechniczne, czyli zadbanie o:
luźne przewiewne korony,
wyższą wilgotność w sadzie,
schładzanie drzew za pomocą zraszaczy nadkoronowych.
W sadach, w których udało się osiągnąć umiarkowane lub dobre plony, niezbędne było odpowiednie nawożenie grusz. Oprócz wysokiej zawartości próchnicy gatunek ten ma duże zapotrzebowanie na następujące składniki: azot, potas, magnez, żelazo, mangan, cynk, bor. Grusze mają duże wymagania wodne, więc obowiązkowe jest nawadnianie w każdym sadzie, ale w 2024 roku standardowa metoda kropelkowa nie wystarczała.
Rak bakteryjny na liściach
