To substancje, które cieszą się coraz większym zainteresowaniem sadowników. Wynika to z ich dużej – potwierdzonej w badaniach i w praktyce – skuteczności. Przyczyniają się między innymi do zwalczania misecznika śliwowego, miodówki w gruszach, a przede wszystkim przędziorka w sadach jabłoniowych.
Przędziorek owocowiec powinien być zwalczany od wczesnej wiosny, aby nie dopuścić do niekontrolowanego rozwoju tego szkodnika w trakcie sezonu. Do tego celu obok akarycydów bardzo przydatne są właśnie preparaty olejowe. Ograniczają one populację pajęczaków już na starcie, ułatwiają kontrolę nad nimi w dalszej części sezonu i w konsekwencji obniżają koszty walki z tą grupą szkodników.
Zastosowanie
Preparaty olejowe powinny być stosowane wiosną tylko w tych kwaterach sadu jabłoniowego, w których jest duży potencjał jaj przędziorka owocowca (złożonych przez samice jesienią) i w przypadku, gdy sadownik w poprzednim roku zaobserwował zmniejszoną skuteczność niektórych akarycydów. Oleje są również przydatne w tych kwaterach jabłoni, w których występuje skorupik jabłoniowy. Ograniczają one także mszyce oraz bawełnicę korówkę, ale pod warunkiem zastosowania wyższych dawek. Oleje można też wykorzystać do ograniczenia misecznika śliwowego w sadach śliwowych i populacji miodówki w gruszach.
Terminy aplikacji
Faza pękania pąków
W sadach jabłoniowych aplikację można wykonać w okresie pękania pąków, mysiego ucha lub nieco później – w fazie początku zielonego pąka na odmianach Idared i Ligol. Opóźnienie zabiegu może grozić zmianami fitotoksycznymi na młodych tkankach. Optymalnym terminem zabiegu, pod względem jego skuteczności, jest wykonanie go tuż przed wylęgiem larw z jaj, co najczęściej ma miejsce właśnie w początkowej fazie zielonego pąka kwiatowego. Z kolei w sadach śliwowych optymalnym terminem zwalczania misecznika śliwowego z wykorzystaniem preparatów olejowych jest faza pękania pąków/zielony pąk kwiatowy (uzupełnieniem dla tego zabiegu powinien być pyretroid zastosowany raz, jeszcze przed kwitnieniem).
Zabiegi z użyciem preparatu olejowego powinno się planować w okresie w miarę stabilnej, ciepłej i bezdeszczowej pogody.
Poprawne stosowanie
Ważne jest bardzo dokładne pokrycie drzew cieczą roboczą, gdyż od tego w dużej mierze zależy efektywność zabiegu. Z tego powodu zaleca się stosowanie oleju z dużą ilością wody: 800–1500 l/ha (w zależności od wielkości drzew). Należy opryskiwać rośliny tak, aby ciecz spływała z pni i gałęzi. Przy dużej presji szkodnika warto opryskiwać każdy rząd dwa razy, jadąc raz z jednej, a następnie – w przeciwnym kierunku – z drugiej strony rzędu. Polecane dawki preparatów olejowych to 15–30 l/ha. Jeśli zabieg wykonywany jest w późniejszym z zalecanych terminów, gdy mamy już tkankę zieloną, należy zachować ostrożność przed ryzykiem fitotoksyczności. W okresie wiosny obok zabiegów z preparatami olejowymi wykonywane są również inne – z wykorzystaniem insektycydów/ fungicydów. Wówczas należy zachować odstęp 1–2 dni między nimi (przed aplikacją oleju i po niej), dla środków zawierających
captan nawet do 14 dni.
Preparaty olejowe
Polecane preparaty na bazie oleju parafinowego to
Catane 800 EC i
Contigol 95 EC (adiuwant). aby nie ryzykować uszkodzenia młodych liści, nie należy korzystać z przypadkowych zamienników, z których po połączeniu z wodą nie udaje się uzyskać jednorodnej emulsji oleju w wodzie (olej niedostatecznie zemulgowany unosi się na powierzchni wody, a ciecz robocza nie ma stabilnego, bezpiecznego dla roślin stężenia).
Janusz Miecznik