Czym jest integrowana produkcja roślin?
Integrowana produkcja roślin staje się coraz bardziej popularnym sposobem prowadzenia upraw, który łączy różne strategie ochrony – agrotechniczne, biologiczne i chemiczne – w celu maksymalizacji skuteczności przy jednoczesnym ograniczaniu negatywnego wpływu na środowisko. Pomidor gruntowy jest jednym z gatunków, które można uprawiać w tym systemie zgodnie z metodyką IP. Poza korzyściami dla ekosystemu i jakości warzyw pozwala to rolnikowi ubiegać się o dotacje w ramach ekoschematu Integrowana produkcja roślin.
Choroby pomidora gruntowego – zaraza ziemniaka i alternarioza
Zaraza ziemniaka (wywoływana przez organizm grzybopodobny Phytophthora infestans) to choroba, która szybko się rozprzestrzenia, powodując poważne straty w uprawach. Równie groźna jest alternarioza, powodowana przez grzyby z rodzaju Alternaria spp. Ona także może prowadzić do uszkodzeń liści i owoców, ograniczając rozwój roślin i ich wydajność. Obydwa patogeny stanowią istotne zagrożenie dla plantacji, ponieważ mogą zniszczyć plony w krótkim czasie, co z kolei wpływa na dochody i stabilność ekonomiczną gospodarstw. W związku z tym skuteczne zarządzanie tymi chorobami jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości i wydajności upraw pomidorów gruntowych. Zintegrowana ochrona roślin wymaga wdrożenia zarówno metod prewencyjnych, jak i interwencyjnych.
Profilaktyka chorób pomidora – jakie działania zapobiegawcze stosować?
Działania zapobiegawcze odgrywają kluczową rolę w ochronie pomidorów gruntowych przed zarazą i alternariozą. Rotacja upraw prowadzona regularnie zmniejsza ryzyko kumulacji patogenów w glebie, co ogranicza możliwość infekcji. Pomidorów nie należy uprawiać:
po takich roślinach, jak: papryka, oberżyna, ziemniak i tytoń,
na tym samym polu częściej niż co 3 lata.
Ponadto trzeba unikać bliskiego sąsiedztwa plantacji ziemniaków i pomidorów, ze względu na możliwość przenoszenia się chorób z jednej uprawy na drugą. Odmiany pomidora odporne na zarazę i alternariozę to kolejny ważny aspekt zintegrowanej ochrony. Ich wybór znacząco zmniejsza ryzyko infekcji, co ogranicza konieczność stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
Agrotechnika w uprawie pomidora gruntowego
To kolejny element zapobiegania chorobom. W przypadku pomidora gruntowego agrotechnika obejmuje m.in.:
Prawidłowe nawadnianie – zalecane jest nawadnianie kroplowe, należy natomiast unikać zraszania, które może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych,
Właściwe zagęszczenie roślin, które zapewnia dobrą cyrkulację powietrza, a to pomaga utrzymać liście suche i ogranicza warunki sprzyjające rozwojowi patogenów,
Regularną lustrację plantacji, minimum raz w tygodniu – wczesne wykrycie pierwszych objawów chorób pozwala na szybkie podjęcie działań, co znacząco zwiększa szanse na ograniczenie rozprzestrzeniania się patogenów i minimalizację strat w plonach,
Nawożenie – jest podstawą utrzymania upraw w zdrowiu i zapobiegania chorobom – rośliny dobrze odżywione, odpowiednią ilością składników mineralnych, są bardziej odporne na stresy biotyczne i abiotyczne, dlatego przed rozpoczęciem uprawy pomidora należy wykonać analizy zasobności i odczynu gleby z przeznaczonego pod nią pola i określić potrzeby nawozowe.
Chemiczna ochrona pomidora w integrowanej produkcji
Chemiczna ochrona pomidora jest niezbędna w integrowanej ochronie pomidora gruntowego, zwłaszcza w sytuacji, gdy działania zapobiegawcze okazują się niewystarczające do kontrolowania chorób. Kluczowe jest tu stosowanie fungicydów ukierunkowanych na konkretne patogeny i o wysokiej skuteczności. Preparaty powinny być dobierane w odniesieniu do wyników lustracji danej plantacji, co pozwala na precyzyjne działanie w momencie zagrożenia. Ważne jest również przestrzeganie zasad rotacji środków ochrony roślin, ponieważ pozwala to zapobiegać rozwijaniu się odporności patogenów. Ponadto w przypadku stwierdzenia pierwszych objawów zarazy czy alternariozy powinny być stosowane jedynie środki dopuszczone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi i uwzględnione w wykazie zalecanych do integrowanej produkcji, takie jak:
Nordox 75 WG (miedź),
Ranman Top 160 SC (cyjazofamid)
Revus 250 SC (mandipropamid),
Afrodyta 250 SC, Amistar 250 SC (azoksystrobina),
Scorpion 325 SC (azoksystrobina + difenokonazol),
Carial Star 500 SC (mandipropamid + difenokonazol),
Dagonis (difenokonazol + fluksapyroksad),
Signum 33 WG (boskalid + piraklo- strobina).
Aktualne informacje dotyczące produkcji roślinnej, w tym stosowania środków ochrony, można znaleźć na stronach MRiRW pod adresem: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/produkcja-roslinna
Dokumentacja w integrowanej produkcji pomidora
Prowadzenie pełnej dokumentacji jest wymogiem w przypadku Integrowanej produkcji roślin. Jest to jednak niezbędne nie tylko ze względu na podmioty kontrolujące, ale także na efektywne zarządzanie procesem produkcyjnym. Systematyczna dokumentacja umożliwia bowiem analizowanie skuteczności wykorzystywanych metod i rozwiązań, co jest kluczowe w podejmowaniu decyzji dotyczących kolejnych działań.
