Nawożenie dolistne wapniem decyduje o jakości owoców

Dlaczego nawożenie wapniem jest tak istotne? Co ma wpływ na pobieranie wapnia przez roślinę? W tym artykule można znaleźć odpowiedzi na te pytania, a także zalecenia dotyczące nawożenia jabłoni, wiśni i czereśni oraz informacje o wpływie nawożenia na wysokość i jakość plonu truskawki.

Rola wapnia

Wapń jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych, ponieważ:

Odpowiada za jędrność owoców – jest składnikiem budulcowym ścian komórkowych, związków pektynowych (protopektyn) i blaszki środkowej – dzięki czemu budowa tkanek jest stabilna
Wpływa na właściwą gospodarkę hormonalną roślin
Kontroluje właściwą strukturę i funkcjonowanie błon cytoplazmatycznych oraz organelli tj. jądro i mitochondria
Wpływa na podziały komórek,ich wzrost oraz funkcjonowanie
Działa odwadniająco na koloidy plazmy
Jest składnikiem enzymów oddechowych, przy niskiej zawartości wapnia w owocach przechowywane owoce intensywniej oddychają w następstwie czego szybciej tracą turgor
Zapobiega występowaniu chorób przechowalniczych jabłek tj. gorzka plamistość podskórna,rozpad mączysty,
Zwiększa jędrność i trwałość owoców truskawek i malin
Ogranicza sokowanie owoców wiśni i czereśni oraz ich pękanie.

Na pobieranie wapnia mają wpływ :

Wiek drzew i tempo wzrostu– duża konkurencja części wegetatywnych (pędy i liście) z owocami o wapń potrzebny do budowy komórek. W zależności od fazy rozwojowej drzew koncentracja wapnia w liściach jest 10-40x większa od zawartości w owocach. Szczególnie wrażliwe na zaburzenia w pobieraniu wapnia są młode drzewa, ponieważ mają jeszcze słaby i płytszy system korzeniowy, słabo owocują i silnie rosną zużywając większość wapnia do budowy korzeni, pnia pędów i liści.

Przebieg pogody – ponieważ wapń transportowany jest w roślinie od korzeni do liści i owoców głównie z wodą podczas transpiracji w ksylemie. W ten sposób podczas słonecznych dni wapń jest transportowany szybko do nadziemnych organów rośliny, oczywiście pod warunkiem,że zawartość wapnia w glebie jest wystarczająca oraz jest odpowiednia wilgotność gleby umożliwiająca pobranie wapnia. Drugim sposobem jest transport floemowy za pomocą białek kanałowych. Umożliwia on selektywny transport wapnia do organów,które go najbardziej potrzebują . Chłodna i mokra wiosna ogranicza rozwój systemu korzeniowego i jego aktywność a okresy suszy powodują zahamowanie pobierania wapnia i transport do owoców i liści.

Zawartość w glebie antagonistycznych wobec wapnia pierwiastków tj. potas (w regionie grójeckim ponad 60% gleb ma wysoka zawartość przyswajalnego potasu), magnez, jon amonowy NH₄ i wysoka zawartość związków glinu co jest nagminne na glebach bardzo kwaśnych o pH 4,5, których w regionie grójeckim jest prawie 15%

Jakość i zdrowotność liści, zwłaszcza rozetkowych (znajdujących się w sąsiedztwie tworzących się owoców), w znacznym stopniu sprzyja pobieraniu wapnia przez drzewa w fazie podziału komórek owoców. Dobrze rozwinięte liście rozetkowe zapewniają bowiem wystarczający ''ciąg transpiracyjny'', oczywiście pod warunkiem właściwej temperatury powietrza i wilgotności gleby. W tym okresie powinny więc być dostępne dla rośliny wszystkie składniki mineralne niezbędne dla rozwoju liści: azot, magnez, żelazo, mangan i cynk.

Ilość nasion – im więcej nasion w owocach tym wytwarzają one więcej auksyn dzięki czemu wapń jest w większym stopniu transportowany do owoców.

Właściwe zaopatrzenie gleby w ten pierwiastek – zawartość wapnia potrzebnego do wzrostu roślin jest z reguły wystarczająca, jednak po ostatnim bardzo mokrym roku oraz śnieżnej zimie zawartość przyswajalnego wapnia w glebie mocno spadła nawet na glebach o prawidłowym odczynie, co potwierdzają wykonane pod koniec marca 2011 r. analizy ogrodnicze gleby. W badanych sadach zawartość wapnia wynosiła 734 - 1.312 mg Ca /L gleby co odpowiada zawartości niskiej do średniej. przy pH badanych gleb 6,8 - 7,5. Z prowadzonych od kilku lat analiz gleb w sadach wynika, że gleby o odczynie obojętnym lub zasadowym stanowią tylko 5-8% wszystkich gleb sadowniczych.

Przebieg pogody i jego skutki

W 2010 r. przebieg pogody – bardzo dużo opadów, w znacznej części sadów wystąpiły okresowe podtopienia, które osłabiły aktywność systemu korzeniowego, mało słońca a wapń transportowany jest głównie z wodą podczas transpiracji w ksylemie - bardzo ograniczał pobieranie i transport wapnia do pędów i owoców, w wyniku czego koncentracja wapnia w pędach i liściach na koniec okresu wegetacji i w owocach w czasie zbiorów była zdecydowanie niższa niż w latach poprzednich, a straty w okresie przechowywania owoców bardzo duże. Opady śniegu Bardzo intensywne opady śniegu w grudniu, ciepły i bardzo mokry styczeń, mroźny luty spowodowały, że wczesną wiosną w glebie było dużo wody, co ograniczało aktywność systemu korzeniowego i pobieranie wapnia, azotu, którego w glebach jest bardzo mało po zimie oraz potasu i magnezu na początku wegetacji wiosennej. Uszkodzenia mrozowe W sadach w, których wystąpiły nawet niewielkie uszkodzenia mrozowe pędów i kwiatów transport wapnia w roślinie będzie utrudniony i nawożenie pozakorzeniowe wapniem od kwitnienia jest niezbędne, aby uzyskać dobrej jakości owoce.

Uprawa jabłoni - zalecenia

W uprawie jabłoni, w zależności od odmiany, wieku drzew należy wykonać 3-8 zabiegów nawozami wapniowymi. Najbardziej wrażliwe na brak wapnia są odmiany: Ligol, Szampion, Jonagold, Golden Delicoius, Eliza, Gala, . Mniejsze wymagania odnośnie wapnia ma Idared. Bardzo ważne jest, aby nawożenie wapniem rozpocząć jak najwcześniej, nawet w okresie kwitnienia, stosując nawóz Metalosate Calcium. W tym roku, z powodu opadów śniegu i przymrozków w czasie kwitnienia ten termin zabiegu był niezbyt popularny, ale już bezpośrednio po kwitnieniu zabiegi nawozami wapniowymi były wykonywane w bardzo wielu sadach. Dzięki temu analizy liści pobranych do analiz w dn.10-13.06.2011 r, z sadów w których wprowadzono wczesne zabiegi Metalosate Calcium wykazały bardzo dobre zaopatrzenie drzew w wapń . Na 20 analiz tylko w 1 przypadku deficyt wapnia wynosił - 41%, w 1 przypadku -15%.w 4 analizach deficyt wapnia wynosił tylko -1 - -9%. W pozostałych analizach zawartość wapnia w liściach była optymalna w przedziale+2 - +48%. Wykonane dotychczas zabiegi nawozem Metalosate Calcium, Rosatop Ca, okazały się bardzo skuteczne w likwidacji niedoborów wapnia. Świadczy to o wysokiej skuteczności tych nawozów. Dzięki zlikwidowaniu deficytu wapnia w liściach lepiej się one rozwijają, produkują więcej asymilatów, dzięki czemu owoce są lepiej odżywione i lepiej rosną. Teraz kiedy największy deficyt wapnia został zlikwidowany wystarczy systematycznie co 14 dni stosować nawozy wapniowe : Metalosate Calcium w dawce 2 L/ha -1 zabieg, Rosatop Ca w dawce 5L/ha lub Agrocean Ca 1-3 razy, Rosacal plus 5-8L/ha -1 raz oraz na zakończenie sezonu Metalosate Calcium w dawce 2L/ha. Metalosate Calcium polecamy także do ostatnich zabiegów ponieważ sadownicy stosujący ten nawóz w poprzednim roku zasygnalizowali nam bardzo korzystny wpływ nawozu na wybarwienie owoców. Potwierdziły to także badania wykonane w Instytucie Sadownictwa w Skierniewicach.

Gorzka plamistość podskórna - częsty problem

W sadach, w których w poprzednich latach gorzka plamistość podskórna stanowiła duży problem warto w lipcu wykonać analizy chemiczne owoców na zawartość wapnia i potasu, aby precyzyjnie określić zagrożenie wystąpienia GPP i ocenić zdolności przechowalnicze owoców. Wg specjalistów z firmy Albion zawartość wapnia w owocach w tej fazie rozwojowej powinna wynosić 600-1000 mg/kg s.m. owocu a proporcja K:Ca powinna być jak najniższa najlepiej <10, ponieważ w końcowym etapie wzrostu następuje intensywny przyrost masy owoców i rozcieńczenie zgromadzonego w nich wapnia oraz wzrost proporcji K:Ca. W tabeli po prawej stronie przedstawiam wyniki analiz owoców wykonane w lipcu 2009 r.

Wpływ preparatu Metalosate Ca na jędrność i refrakcję jabłek odm. Idared (po zbiorze) Instytut sadownictwa, 2009 r. Wpływ preparatu Metalosate Ca na jędrność i refrakcję jabłek odm. Idared (po przechowywaniu ). Instytut Sadownictwa 2009 r. Zawartość składników pokarmowych w owocach w czasie zbiorów w 2010r i ilość wywiezionych składników pokarmowych z owocami - Jonagored, 2010 r.

Wiśnie i czereśnie - nawożenie wapniem - zalecenia

W uprawie wiśni, czereśni nawożenie wapniem jest niezmiernie ważnym zabiegiem poprawiającym jakość i jędrność owoców. Ogranicza także ich pękanie, dlatego też w sezonie należy wykonać przynajmniej 3-4 zabiegi nawozami wapniowymi wg programu:

Metalosate Calcium -2 L/ha – 1-2 zabiegi
Rosatop Ca-5L/ha,Agrocean Ca-3L/ha – 1-2 zabiegi

W trakcie zbiorów można stosować tylko Metalosate Calcium ponieważ jest on najszybciej pobierany przez owoce i wykorzystywany w metabolizmie roślin.

Wpływ stoswania nawozu Metalosate Calcium na budowę skórki owoców winogron

Truskawki - nawożenie wapniem - zalecenia

Bezpłatne analizy chemiczne

Wzorem lat poprzednich każdy sadownik, który kupi 10L nawozu Metalosate będzie mógł skorzystać z bezpłatnej chemicznej analizy liści lub owoców. Kliknij tutaj aby dowiedzieć się więcej. Metalosate Calcium zapobiega gorzkiej plamistości podskórnej jabłek, zapobiega pękaniu owoców czereśni i wiśni, poprawia jędrność i trwałość owoców malin, truskawk, porzeczek i borówki.