Stonka ziemniaczana w tym roku zaatakowała plantacje ziemniaków dosyć wcześnie, podobnie jak  skrzypionki na zbożach. Szkodniki te zostały odnotowane stosunkowo wcześnie w tym roku. A to za sprawą łagodnej zimy i pogodnej wiosny, która sprzyjała rozwojowi tych owadów. Stonka ziemniaczana to jeden z głównych, a zarazem bardzo szkodliwych owadów ziemniaka. Ponieważ jest to gatunek niezwykle żarłoczny, szybki i sprawiający trudności wyeliminowania go z uprawy .  

Biologia stonki ziemniaczanej

Stonka ziemniaczana to chrząszcz długości 9-12mm, żółtopomarańczowy z czarnymi paskami.  Jaja są koloru pomarańczowożółtego lub żółtego, larwy natomiast czerwone i pomarańczowoczerwone z czarną głową i charakterystycznymi czarnymi kropkami po bokach. Zimują chrząszcze w glebie na głębokości 10-20cm. Ich wylot następuje wiosną , gdy gleba na tej głębokości ogrzeje się do ok 14 C. Samice podejmują lot w poszukiwaniu pokarmu. Składają jaja w złoża na dolnej stronie liści. Z jaj wylęgają się larwy, które rozpoczynają żery na roślinie. Ich rozwój trwa zwykle 2-3 tygodnie, dojrzałe larwy schodzą do gleby gdzie odbywa się ich przepoczwarczenie. Następnie chrząszcze pokolenia letniego pojawiają się po około 3 tygodniach. Cały rozwój pokolenia trwa zwykle 39 - 50 dni.  

Szkodliwość stonki ziemniaczanej

Stonka ziemniaczana to niewątpliwie gatunek bardzo żarłoczny i tym samym szkodliwy. Przy jej masowym wystąpieniu w uprawie ziemniaków może doprowadzić do całkowitego zniszczenia plantacji.Uszkodzenia roślin ziemniaka powodowane są zarówno przez żerowanie  chrząszczy jak i  larw. Szkodnik ten zjada przede wszystkim blaszkę liściową roślin, jednak podczas żerowania młodych larw obserwuje się  wygryzione małe otwory w liściu, natomiast starsze larwy i chrząszcze obgryzają także brzegi liści. Jeżeli na plantacji ziemniaków nie ma liści larwy i chrząszcze stonki obgryzają pędy boczne i łodygi, a przy braku zielonych części mogą uszkadzać  bulwy. Największe szkody wyrządzają chrząszcze zimowe zaraz po wyjściu z zimowisk i przed składaniem jaj,  młode chrząszcze letniego pokolenia. Szczególnie szkodliwe są larwy stadium  L3 i L4, których rozwój przypada zwykle na 3 dekadę czerwca i pierwszą lipca. Larwy te mogą powodować tzw. gołożery. Straty w plonie mogą wynieść nawet 50 %.

Profilaktyka

Jednym z podstawowych elementów prowadzonej ochrony jest przeprowadzanie lustracji pól ziemniaków. Zabiegi chemiczne wykonywane są w przypadku przekroczenia progu szkodliwości, który w przypadku tego owada wynosi:

• 1-2 chrząszczy przypadających na 25 roślin ziemniaka lub na 1m2

• 10 złóż jaj na 10 roślinach

• 15 larw na jednej roślinie

Chemiczne zwalczanie stonki ziemniaczanej

Zabiegi chemiczne wykonywane są po wcześniejszym stwierdzeniu przekroczenia progu szkodliwość tego szkodnika. Optymalnym momentem jest pojawienie się larw w stadium L3 i L4 na plantacjach. W przypadku efektywnego zwalczania stonki ziemniaczanej przyjęto 3 główne terminy:

• okres, kiedy chrząszcze zimowe gromadzą się na wschodzących  ziemniakach,
• okres, kiedy następuje masowe wylęganie się larw oraz pojawiają się pierwsze larwy stadium L3,
• okres, masowego wylotu chrząszczy letnich pokolenia pierwszego.

Zabieg chemiczny  zaleca się wykonać preparatem  chemicznym Cyperkill Max 500 EC (cypermetryna związek z grupy pyretroidów) w dawce 0,06 l /ha.  Preparat ten wykazuje działanie kontaktowe i żołądkowe, na roślinie działa powierzchniowo. Zwalcza zarówno larwy jak i chrząszcze stonki ziemniaczanej.