Jednoroczne zaniedbanie plantacji porzeczek w zwalczaniu chorób czy szkodników skutkuje obniżeniem plonów przez kilka następnych lat!
Nasilenie chorób grzybowych na plantacjach porzeczek zależy w znacznym stopniu od przebiegu
warunków atmosferycznych, podatności
odmiany i wielkości
źródła infekcji.
Standardowa ochrona porzeczek przed chorobami
Ochrona przed nimi oparta jest przede wszystkim na zabiegach chemicznych. Zwykle dla uzyskania dobrych efektów ochrony konieczne jest wykonanie od czterech do sześciu opryskiwań w sezonie. Ograniczenie
metod chemicznych, które wynika ze zmniejszającej się liczby dopuszczonych do obrotu pestycydów, możliwe jest tylko przy kompleksowo prowadzonej ochronie, z przywiązywaniem coraz większej uwagi do metody wspomagającej. Szczególnego znaczenia nabierają: zdrowotność materiału nasadzeniowego, właściwy wybór stanowiska, częste lustracje plantacji, prawidłowo przeprowadzone zabiegi pielęgnacyjne oraz właściwa technika ochrony.
Bardzo ważnym elementem jest stopniowa zmiana asortymentu uprawianych odmian, sadzenie przede wszystkim tych mniej podatnych na choroby.
Biała plamistość liści
- Źródłem infekcji pierwotnych tych chorób są przede wszystkim zarodniki workowe rozwijające się na porażonych, opadłych liściach
objawy białej plamistości na liściach porzeczki
- Nasilenie tej choroby jak również antraknozy jest ściśle uzależnione od przebiegu pogody. Infekcjom sprzyjają lata z dużą ilością opadów w okresie wiosennym
- W przypadku białej plamistości liści porzeczki wysiewy zarodników workowych i pierwsze infekcje mają często miejsce już przed kwitnieniem.
Objawy
- Choroba atakuje początkowo liście w dolnych partiach krzewu, stopniowo obejmując cały krzew.
- Przy białej plamistości liści objawy chorobowe występują już w połowie maja (wcześniej niż objawy antraknozy), początkowo jako drobne, brązowe plamy (rozmieszczone na liściach bardziej równomiernie). Jednak z upływem czasu plamki znacznie się powiększają i stają się szarobiałe, nieregularne z wyraźną brązową obwódką. Na górnej stronie liści, w centralnej części plam tworzą się dobrze widoczne, lekko wzniesione, czarne, kuliste owocniki stadium konidialnego. Z czasem plamy zlewają się, powodując zasychanie liści, które żółkną i opadają.
- Szkodliwość choroby jest duża -Niekiedy już w czasie zbiorów krzewy pozostają bez liści, co w znacznym stopniu osłabia je obniżając wytrzymałość na mróz w okresie zimowym. Rośliny także słabo owocują w następnym roku.
Zwalczanie
Ochronę chemiczną należy rozpocząć wcześnie, bezpośrednio przed
kwitnieniem.
Polecane są:
Signum 33 WG 1,8 kg/ha,
Zato 50 WG - 0,2 kg/ha,
Penncozeb 80 WP, Vondozeb 75 WG – obecnie w dawce 2kg/ha
+ dodatek
Fosfironu Cu lub
Fosfironu Mg
Nawozy te pobudzają
układ odpornościowy roślin poprzez indukcję w komórkach naturalnych ciał odpornościowych roślin - fitoaleksyn, oddziaływają też fungistatycznie na patogenu. Duża liczba fitoaleksyn wytworzona w wyniku aplikacji fosforynów jest w stanie zahamować rozwój choroby, zwłaszcza, gdy ich działanie będzie wspomagane fungicydem.
Fosfiron Cu w dawce 2-2,5 l/ha lub
Fosfiron Mg w dawce 2-2,5 l/ha + fungicyd, to skuteczność większa niż fungicydu solo – ważne w ekstremalnych warunkach pogody i przy dużej presji chorób
Zabiegi rozpoczęte przed kwitnieniem należy kontynuować co 10-14 dni do zbiorów
W zależności od warunków atmosferycznych, podatności odmiany i obfitości źródła infekcji, przeciwko chorobom grzybowym należy wykonać od 3 do 6 opryskiwań.
Większość uprawianych odmian porzeczki wymaga ochrony chemicznej, gdyż jest w średnim lub dużym stopniu podatna na te choroby.
Rdza agrestu (rdza porzeczkowo-turzycowa) - coraz częściej notowana
Objawy rdzy agrestu na liściach porzeczki
Źródłem infekcji pierwotnych porzeczek są zarodniki podstawkowe rozwijające się na porażonych trawach, turzycach.
Objawy
Pojawiają się tuż
po kwitnieniu - na liściach, kwiatach, szypułkach, ogonkach liściowych, a potem także na owocach porzeczki tworzą się żółtopomarańczowe zgrubienia z widocznymi czareczkami wypełnionymi zarodnikami ognikowymi. Porażone owoce zwykle opadają. Długa i ciepła jesień oraz lokalizacja plantacji w pobliżu podmokłych łąk i nieużytków sprzyjają chorobie.
Ochrona to głównie profilaktyka
- niszczenie chwastów
- unikanie lokalizacji plantacji w okolicy zaniedbanych łąk, unikać też terenów nisko położonych, podmokłych – bo tam mogą występować turzyce
- Ochrona chemiczna - oprysk wczesną wiosną – przed kwitnieniem –chorobę hamują ditiokarbaminiany – Penncozeb 80 WP, Vondozeb 75 WG
Wielkopąkowiec porzeczkowy
Działanie ograniczające
szkodnika mają
nawozy siarkowe (
Thiovit Jet,
Microthiol, -dawka 7 kg/ha – nawożenie z prewencją wielkopąkowca) zastosowane przed kwitnieniem - W badaniach IO bardzo obiecująco wypadały doświadczenia z zastosowaniem preparatów siarkowych 1-2 x przed kwitnieniem w odstępie kilku dni.
Preparaty siarkowe stosujemy, gdy jest chłodno - dobrze działają w niskiej temperaturze (unikać temperatury > 25 C, ewentualnie zabieg zaplanować wieczorem), Ograniczają jednocześnie przędziorki
Barbara Błaszczyńska
Doradca Sadowniczy Agrosimex